︎

Tiếng Việt


Dạo Phố cùng Nghệ Sĩ Camille Turner và Nhóm Nghệ Sĩ Biểu Diễn The Outerregion


Dưới góc nhìn của một nhà du hành vượt thời gian, tác phẩm BlackGrange của Camille Turner khiến chúng ta suy nghĩ và tưởng tượng lại hiện tại của mình bằng các câu chuyện lịch sử từ những người di cư Châu Phi tại khu phố Grange trong thành phố Toronto.

Tác phẩm BlackGrange được biểu diễn lần đầu tiên vào ngày 3 tháng 8 năm 2018. Khán giả được trải nghiệm cùng các nghệ sĩ trên một chuyến dạo phố bằng thinh giác. BlackGrange hiện đang tồn tại dưới hình thức là một bản thu âm bằng tiếng Anh trên website của Camille Turner.  http://camilleturner.com/project/blackgrange/

Trong sự kiện Chinatown Biennale lần này, nội dung của BlackGrange đã được phiên dịch sang tiếng Hoa và tiếng Việt. Để có trải nghiệm chân thực nhất như lần biểu diễn đầu tiên, chúng tôi khuyến khích các vị thính giả đến thăm bảy địa điểm trong phố Người Hoa và quanh khu phố Grange. Trong lần trình diễn đầu tiên, một vài đồ vật từ các nghệ sĩ và người tham gia được sử dụng làm vật tương tác trong hành trình của BlackGrange. Nếu như quý vị muốn mang chúng theo trên chuyến hành trình của mình, chúng tôi đính kèm ở đây danh sách của những món đồ đấy ở dưới đây.

Thủy – 啊水 – Ashe.


Bản đồ của các điểm dừng trên chuyến đi:



Đạo cụ cho hành trình:
  1. Một chai nước hoặc rượu mạnh.
  2. Hoa.
  3. Một viên phấn.
  4. Một quả trái cây. 



1. University College: Anderson Ruffin Abbott

ĐIỂM DỪNG 1 | TU VIỆN ANDERSON RUFFIN
ĐẠI HỌC CAO ĐẲNG, 27 Vòng Xoay King’s College


Chúng tôi, người di cư Châu Phi, đã du hành xuyên ngân hà được hằng nghìn triệu năm rồi. Cho dù đi đến nơi nào, chúng tôi vẫn nhớ trái đất là nhà.

Chúng tôi đến mảnh đất này với mong muốn được trò chuyện với những người đã ở đây trước mình. Người chết mặc dù khuất bóng nhưng họ luôn luôn hiện diện.

Trước khi bắt đầu, chúng tôi muốn bày tỏ sự tôn kinh với vùng đất này và những con người ở đây. Chúng ta đang ở trên đất tổ của nhiều dân tộc dũng mãnh … người Huron-Wendat, người Petun, người Seneca, và người Mississauga của Tân Tín Nhiệm. Dưới danh nghĩa là khách, chúng tôi muốn bày tỏ sự biết ơn tới họ.

Người của chúng tôi có nguồn gốc từ châu Phi. Tổ mẫu của nhân loại.

Trong vòng bốn trăm năm, hàng triệu người của chúng tôi bị kéo ra khỏi bụng của mẹ minh, cướp đi từ gia đình, quê hương, và nhà minh. Bị buộc qua bên kia Đại Tây Dương. 

Dưới gầm của những con tàu vận chuyển nô lệ, chúng tôi đã sóng sót qua rất nhiều sự ghê sợ không thể kể tới. Dưới sự bạo hành không ngưng nghỉ, chúng tôi bị bóc lọc để xây dựng gia tài cho những kẻ đã cướp chúng tôi từ quê hương của mình… cũng như cách mà họ cũng đã cướp chính mảnh đất này từ người bản địa ở đây. Khi chế độ nô lệ được bãi bỏ, chúng tôi không hề được đền bù cho nỗi đau của minh, nhưng những chủ nô lại được nhận bồi thường vì họ mất tài sản.

… Đã đến lúc họ phải trả giá. Công lý đã được thực hiện.


Chúng tôi đến từ một tương lai khi mà những tội ác đối với con cháu người Châu Phi đã được vạch trần và tương lai bị đánh cắp của họ đã được đền trả. Chúng tôi không chỉ tồn tại… chúng tôi trở nên thịnh vượng. Chúng tôi phát triển những nền văn hóa và cách sống mới ở trên trái đất và ở cả những ngôi sao khác.

Hãy ngâm mình trong ý nghĩ này.

Hãy trải nghiệm nó trong cơ thể của bạn…

Chúng tôi đến từ tương lai của bạn để dẫn dắt bạn trên chuyến hành trình tưởng niệm phố BlackGrange hôm nay. Chuyến đi này là một cách để chúng ta nhớ, yêu thương, và bày tỏ sự tôn kính với tổ tiên.


Những bức tường ở đây đã chứng kiến quá khứ và nó cũng sẽ được nhìn thấy tương lai.


Lắng nghe.

Lắng nghe kỹ vào.

Lắng nghe những tiếng vang từ quá khứ.

Lắng nghe những tiếng vọng từ tương lai.

Lắng nghe từ bên trong.

Lắng nghe từ phía trên.

Lắng nghe từ bên dưới.

Lắng nghe trên tần số của công lý.

Lắng nghe những con người sẽ mang lại sự đổi thay.


CHÚNG TA BẮT ĐẦU NÀO…

Wilson Ruffin Abbott và Ellen Abbott là doanh nhân tại Mobile, Alabama. Khi miền Nam nước Mỹ dưới chế độ Jim Crow ngày càng trở nên hung bạo, gia đình Abbotts, cũng như các gia đình da Đen khác, quyết định di chuyển về phía bắc. Khi Anh Quốc kết thúc hai thế kỷ của chính quyền nô lệ trên các thuộc địa của họ bao gồm cả Canada vào năm 1883, gia đình Abbotts quyết định chuyển về thành phố Toronto sống. Hai năm sau, họ chào đón một người con trai tên Anderson. Gia đình Abbotts sử dụng kỹ năng kinh doanh của mình để mua và cho thuê đất và nhà tại Toronto, Hamilton và Owen Sound. Họ trở nên rất giàu có. Điều đó có nghĩa là họ có thể gửi con mình vào những ngôi trường tốt nhất. Anderson làm nên lịch sử khi trở thành bác sĩ da đen Canada đầu tiên. Ông ta tốt nghiệp trường Y Học Toronto vào năm 1857.

Một trong những người bạn của Anderson và cũng là cố vấn của ông, bác sĩ Alexander Thomas Augusta. Alexander, sinh ra tại Virginia và cũng di cư tới đây. Ông ta cũng là người da đen đầu tiên tốt nghiệp khoa Y tại Canada (Upper Canada lúc bấy giờ.)

Cả hai ông hoạt động rất tích cực trong phong trào bãi nô. Khi nội chiến nước Mỹ xảy ra vào năm 1863, hai ông tham gia quân đội liên bang để giải phóng cho những người gốc Phi. Alexander trở thành trưởng sĩ quan của trung đoàn da màu của hạt Colombia, và Anderson trở thành phó sĩ quan. 

Hai chàng bác sĩ trẻ ưa nhìn này đã có rất là nhiều kỷ niệm với nhau, như có một lần, họ trà trộn vào một buổi tiệc tại Nhà Trắng trong quân phục của mình.

Anderson trở lại Canada vào năm 1866. Ông ta tiếp tục sự nghiệp của mình với tư cách là một bác sĩ, nhân viên điều tra trưởng, ủy viên quản trị của trường học và nhà văn. Ông ta ủng hộ quyền học tập bình đẳng cho trẻ em da đen, và tiếp tục đấu tranh cho quyền lợi của người gốc Phi. Anderson Ruffin-Abbott mất vào năm 1913. Hãy yên nghỉ vẻ vang, bác sĩ Abbott. Chúng ta hãy nâng chén.

** Người tham gia có thể rót rượu lên đất, và nói lớn “ashe” **

Người Dẫn Chuyện

Bây giờ bạn sẽ nhận được một nhành hoa để mang tới địa điểm kế tiếp tại đường Beverly và Cecil. Chúng ta sẽ di chuyển dọc theo đường College tới đường Beverly, tiếp dục đi về hướng nam đến khi bạn thấy đường Huron. Rẽ phải và tiếp tục đi thẳng cho đến khi bạn thấy một tấm bảng. Trên đường đi, hãy nghĩ về những con người và vật được chôn dưới chân bạn.


2. 20 Cecil St: Donald Willard Moore

ĐIỂM DỪNG 2 | 20 ĐƯỜNG CECIL TẠI BEVERLY
DONALD WILLARD MOORE


Chúng ta đang đứng trước một bảng tưởng niệm cho Donald Willard Moore, một chiến sĩ dân chủ. Don Moore đến Canada từ Barbados vào năm 1912. Ông ta là chủ một tiệm may và giặt ủi nằm trên đường Spadina, chỉ ở phía tây nơi ta đang đứng. Rất nhiều người từ cộng đồng Caribbean hay đến tiệm của ông vào mỗi chủ Nhật sau khi đi lễ tại nhà thờ. Chi nhánh Toronto của Hội Đoàn Cải Thiện Người Da Đen (the United Negro Improvement Association) thành lập bởi Marcus Garvey từng có văn phòng tại tiệm của ông Don Moore trước khi họ dọn đi tới đường College. Chú Don, tên thân mật mọi người gọi ông, là chủ tịch Hiệp Hội Dân Đen. Mặc dù ông ấy có tính hiền hành và cách ăn nói nhẹ nhàng, ông ấy là một thủ lĩnh kiêng cường trong cuộc chiến vì một xã hội công bằng. Năm 1954, ông dẫn một phái đoàn lịch sử tới Ottawa để thuyết phục chính phủ Canada thay đổi chính sách chỉ cho người da trắng nhập cư.

Sự kiện này xảy ra một năm trước khi Rosa Parks từ chối nhường ghế cho một người đàn ông da trắng. Và tám năm sau khi Viola Desmond bị bắt, nhốt vào tù và phạt tiền vì vi phạm chính sách không hợp thức hóa về việc chia cách chủng tộc tại một rạp chiếu film ở Nova Scotia.

Nhờ ơn công sức của ông Moore và những nhà đấu tranh cộng đồng khác, nhiều y tá bắt đầu đến Canada từ khu vực Caribbean. Vào năm 1956, ông Moore giúp mua và cải tạo căn nhà 12 phòng ở trước chúng ta đây thành Trung Tâm Cộng Đồng Donavalon và chào đón mọi người từ cộng đồng người da đen.

Donald Willard Moore được phong tặng huân chương Canada, huân chương Ontario, huân chương kỷ niệm Hai Trăm Năm, Bằng khen từ thành phố Toronto và giải thưởng Harry Jerome. Ông mất vào năm 1994 thọ 102 tuổi.

Thượng lộ nhé, chú Donald. Chúng ta hãy nâng chén.

** Người tham gia có thể rót rượu lên đất **

Hãy để lại hoa cho Donald Moore.

** Người tham gia có thể để lại hoa tại chân của tấm bảng thông tin lịch sử **


Điểm dừng tiếp theo của chúng ta là nhà thờ Baptist Đầu Tiên tại số 101 đường Huron. Di chuyển về phía tây theo đường Cecil, sau đó đi về hướng nam dọc theo đường Huron. Nhà thờ sẽ nằm bên tay trái của bạn.


3. 101 Huron St: First Baptist Church

ĐIỂM DỪNG 3 | NHÀ THỜ BAPTIST ĐẦU TIÊN
101 đường Huron


Bạn có thể chưa bao giờ chú ý tới tòa nhà này. Nó nhìn bình thường như bao tòa nhà khác. Nhưng hãy nhìn kỹ hơn. Câu chuyện mà toàn nhà này nắm giữ có thể là bất cứ gì trừ bình thường.

Đã từng có một thời khi đa số hội thánh của nhà thời sống trong xóm này. Nhưng bây giờ, vào những ngày chủ Nhật họ lại đến đây từ những nơi khác xa hơn. 

Nhà thờ Baptist Đầu Tiên được thành lập vào năm 1826 bởi 12 người. Họ đã mạo hiểm tính mạng của mình để trốn thoát lên phía bắc thông qua hệ thống Đường Sắt Ngầm (the Underground Railroad.) Bạn biết câu chuyện này. Canada, mảnh đất của tự dọ, v.v. Bạn có thể đã nghe câu chuyện này trong suốt cuộc đời của mình. Điều mà có thể bạn không biết đó là sau khi đến đây thông qua hệ thống Đường Sắt Ngầm, những người này lại đối mặt với những hoàn cảnh y như những gì mà họ đã để lại phía sau. Khi họ xin gia nhập vào các nhà thờ Canada, thay vì được chào đón, họ nhận lại câu trả lời rằng họ chỉ có thể gia nhập sau khi họ bồi thường cho chủ nô của họ.

… Họ không tin được vào điều này. Thay vì tham gia vào những nơi như vậy, họ quyết định tự tạo ra một nơi riêng cho mình.

Nhà thờ này nhắc nhở chúng ta ý nghĩa của việc được chào đón vào trong cộng đồng. Nhà thờ da đen là nền tảng của cộng đồng da đen. Chúng là những nơi an toàn, nơi mà các thành viên trong cộng đồng hợp lại để bàn về những thay đổi trong xã hội. Chúng ta hãy nâng chén để tôn vinh các cộng đồng mà có thể chăm sóc chính mình như thế này.

** Người tham gia có thể rót rượu lên đất, và nói lớn “ashe” **

Hãy nắm tay và cảm nhận tất cả tình yêu thương đã giúp tổ tiên chúng ta tồn tại qua những trở ngại mà họ đã gặp phải.

** Người tham gia có thể nắm tay nhau (nếu ở cùng nhà) và cuối đầu trong im lặng trong vòng một phút **

Điểm dừng tiếp theo là số 77 đường Sullivan, căn hộ của gia đình Baileys. Tiếp tục di chuyển về hướng nam dọc theo đường Huron. Rẽ phải vào đường Sullivan


4. 77 Sullivan St: Ruth Bailey

ĐIỂM DỪNG 4 | GIA ĐÌNH BAILEYS
77 đường Sullivan


Ruth Bailey ước mơ trở thành một y tá. Nhưng ước mơ của cô ấy bị cản trở bởi trường học và bệnh viện khi họ chỉ nhận đào tạo phụ nữ da trắng. Là một cô gái da đen, cô phải làm thế nào? Ruth không bỏ cuộc với giấc mơ của mình, và cả cộng đồng người da màu nữa. Họ đã gây sức ép với trường học, bệnh viện, và cả chính phủ để họ phải thay đổi điều luật của mình. Cuối cùng, vào giữa những năm 1940, bệnh viện Nhi Halifax tại Nova Scotia nhận hai học sinh da đen – Gwyneth Barton và Ruth Bailey. Ruth nắm lấy giấc mơ của mình. Cô ấy tốt nghiệp loại ưu tú và là tấm gương cho rất nhiều những y tá sinh da đen khác sau cô.

Còn một lý do nữa tại sao ngôi nhà này lại là một thành phần quan trọng của BlackGrange. Cha của Ruth, Joe Bailey, là một trong những thành viên sáng lập chi nhánh Toronto của Hội Đoàn Cải Thiện Người Da Đen (the United Negro Improvement Association) của Marcus Garvey. Garvey sinh ra tại Jamaica. Mục tiêu trong đời của ông là truyền cảm hứng, nâng đỡ, và đoàn kết người da đen trên toàn thế giới. Trong thời kỳ hoàng kim, UNIA có hơn tám triệu thành viên. Vào năm 1938, Hội Nghị Quốc Tế Lãnh Đạo Da Đen lần thứ 3 được tổ chức tại Toronto. Hãy tưởng tượng các lãnh đạo da đen đến từ khắp nên trên thế giới hội tụ về Black Grange. Marcus Garvey, một lãnh đạo ưu tú, đã đến thăm Joe Bailey ngay tại chính trong căn nhà này!

Chúng ta hãy nâng chén cho gia đình Baileys và cảm ơn họ đã giúp tạo nên con đường mà chúng ta đang bước lên.

** Người tham gia có thể rót rượu, và nói lớn “ashe” **

Bạn sẽ cần một vật gì đấy để viết tại điểm dừng tiếp theo. Chúng tôi đang phát chúng ra ngay lúc này. Chúng ta sẽ di chuyển trên đường Sullivan để trở lại đường Huron sau đó đi về hướng nam để đến trường Ogden tại số 33 đường Phoebe.



5. 33 Phoebe St: Ogden Junior Public School

ĐIỂM DỪNG 5 | TRƯỜNG TRUNG HỌC ODGEN
33 đường Phoebe


Rất nhiều trẻ em ờ BlacGrange đã học tại trường Ogden. Ngôi trường được xây dựng vào năm 1855. Một trong những học sinh da đen nổi tiếng nhất từng học tại rường chính là Lincoln Alexander, nghị sĩ da đen đầu tiên và nguyên trung úy thống đốc của tỉnh Ontario.

Egerton Ryerson được bổ nhiệm làm Giám Đốc Giáo Dục vào năm 1844. Ông ta là tác giả của hệ thống giáo dục miễn phí cho trẻ em dựa trên nguyên lý Cơ Đốc giáo và giá trị Anh quốc. Nhưng bởi vì các hệ thống chính trị tại thuộc địa Canada vận động theo nguyên tắc của Anh Quốc, nơi mà việc người da trắng được ưu tiên là một điều hiển nhiên, sự phân chia chủng tộc cũng là chuẩn mực trong các tổ chức tại Canada lúc bấy giờ… bao gồm cả trường học. Sự phân biệt dựa trên chủng tộc mặc dù là phạm pháp, nhưng nó vẫn được thực hiện hằng ngày.

Ryerson cũng là một trong những tác giả quan trọng của hệ thống trường nội trú, một hệ thống trải rộng toàn quốc được sử dụng với mục đích làm xáo trộn và phân chia tới nhiều thế hệ trẻ em, gia đình, và cộng đồng người bản xứ ở đây.

Ban quan trị trường học của thị trấn Amherstburg từng khuyến cáo với thành viên của mình về trẻ em da đen rằng các thành viên “ phải có trách nhiệm ngăn không cho bọn họ (trẻ em da đen) vào trường.” Các thành viên ban quản trị trường tại Windsor, một thành phố có một phần ba dân số là người da đen, đã cố tình phân bổ lại các khu vực hành chính với mục đích giữ trẻ em da trắng và da đen tách biệt ở các trường khác nhau.

Tại Hamilton, áp lực từ phụ huynh da đen đem lại sự thành công trong việc tái hợp chủng tộc lại trường công, mặc dù vậy trẻ em da đen vẫn bị tách riêng trong một số khu vực trong trường. Một vài cộng đồng da màu đã phản ứng với những hành động phân biệt đối xử này bằng cách tự mở trường cho chính họ. Những trường này chào đón mọi học sinh từ mọi sắc tộc.

Toronto là một nơi đặc biệt vì nó là một nơi hiếm hoi trong Upper Canada mà trường học không bị tách biệt.

Vào giữa thế kỷ thứ 20, các trường học Canada cuối cùng cũng bắt đầu bãi bỏ chế độ phân biệt. Ngôi trường cuối cùng của hệ thống này đóng cửa vào năm 1983 ở Nova Scotia.

Chúng ta hãy nâng chén để tưởng nhớ công sức của cộng đồng phụ huynh da đen Toronto. Họ đấu tranh để dành quyền cho con mình có thể đến trường.

** Người tham gia có thể rót rượu, và nói lớn “ashe”**

Sử dụng vật dụng viết của bạn và viết lại một vài dòng cảm ơn đến những phụ huynh đã sử dụng công sức của mình để tạo nên một xã hội công bằng.

** Người tham gia có thể viết lời cảm ơn trên vỉa hè **

Bây giờ chúng ta sẽ di chuyển về phía tây đến đường Spadina và rẽ trái và tiếp tục đi dọc theo đường Queen. Chúng ta sẽ dừng lại tại đường Peter và Queen.



6. Peter St at Queen St: Peggy Pompadour

ĐIỂM DỪNG SỐ 6 | PEGGY POMPADOUR
Đường Peter và Queen


Nếu như bạn nhìn về phía bắc tại địa điểm này vào năm 1796 bạn sẽ thấy một trang trại rộng 100 ắc-rơ được gọi là Petersfield trải dài đến tận đường Bloor. Bạn cũng sẽ thấy Peggy Pompadour, hai cô con gái của cô ấy Milly và Amy và cậu con trai Jupiter trên trang trại này.

Peggy và con của mình đều thuộc quyền sở hữu của Peter Russell, quản lý của Upper Canada, và điền chủ của Petersfield. Chồng của Peggy người duy nhất trong gia đình mà không thuộc sở hữu của Peter Russell. Vào năm 1806 khi Peter đặt một quảng cáo trong tờ báo Upper Canada Gazette nhằm rao bán Peggy và Jupiter, chồng cô ấy không thể làm được bất cứ gì bởi vì chủ nô được luật pháp thời ấy bảo vệ.

Trong những tầng lớp thượng lưu của Upper và Lower Canada thời đấy, việc bắt người da đen và bản xứ làm nô lệ là một điều bình thường. Xã hội dường như không có bất kỳ một sự bất bình nào khi những quảng cáo bán người được đăng xen kẽ giữa những vật dụng và dịch vụ trên các trang báo thuộc địa. Tuy nhiên cũng có vài sự phản khán đến từ những nô lệ. Bất chấp nguy hiểm, một vài người cũng đã kiếm cách trốn thoát. Các tờ báo đưa tin về phần thưởng nếu như ai đấy có thể bắt và trả những nô lệ đã trốn thoát này. Như rất nhiều người nô lệ khác, gia đình Peggy bị theo dõi thường xuyên bởi người quản lý. Họ bị đe dọa bằng bạo lực để quy phục sự quản lý của chủ nô. Jupiter từng bị nhốt vào tù, và Peggy cũng bị bắt bởi vì cô dám đứng lên đòi tự do cho mình.

Nếu như Peggy đứng cùng chúng ta hôm nay, cô ta cũng sẽ nhận thấy những con đường xung quanh đây đều mang tên của những chủ nô… đường Jarvis, đại học McGill, điểm Baby, nhà bảo tàng Bradley,… đường Peter, kênh Russell, đường Russell Hill, và nhiều nơi khác nữa.


Trong thế giới mới của chúng ta, những người đã bóc lột Peggy không còn được tưởng nhớ trên những tấm biển đường hay nhắc tới trong sử sách nữa. Con đường này không còn được gọi là đường Peter. Gia đình của Peggy, những người đã dũng cảm đứng lên đối diện sự vô nhân đạo của chế độ nô lệ, sẽ được vinh danh như những chiến sĩ hòa bình, thay vì như những tội phạm bị giam và tước hết tài sản. Tưởng nhớ Peggy và gia đình cô nhắc chúng ta rằng tự do của chúng ta không phải tự nhiên mà có được. Peggy chính là lý do chúng ta ở đây lúc này.

Chúng ta hãy nâng chén cho Peggy Pompadour

** Người tham gia có thể rót rượu, và nói lớn “ashe” **

Hãy giơ cao nắm tay của chúng ta để tưởng nhớ sự dũng mãnh của Peggy

** Người tham gia có thể giơ nắm tay của mình nên hoặc chào thành kính Peggy Pompadour bằng cách của riêng mình **


7. Beverley St at Queen St W: The Entrepreneurs

ĐIỂM DỪNG SỐ 7 | CÁC DOANH NHÂN
Đường Beverly và Queen


Trong BlackGrange có rất nhiều doan nhân. Anh rể của Anderson Ruffin Abbott là Philip Judah sở hữu một tiệm trái cây hoa quả khang trang ngay tại nơi bạn đang đứng. MO Augusta, phu nhân của bác sĩ Augusta, sở hữu một tiệm váy dạ tiệc tại đường Adelaide và York.

John Tinsley quản lý một công ty xây dựng tại nơi mà hiện nay chính là Eaton Centre.

Thornton và Lucie Blackburn, hai người từng trốn thoát thành công ngoạn mục qua hệ thống Đường Sắt Hầm, là người mở công ty taxi đầu tiên tại Toronto. Họ sử dụng sự thành đạt của mình để mua nhà tại khu Ward nằm tại phía đông của nơi này và cho những người trốn thoát thành công khác thuê.

Gia đình Minks tới Toronto dưới quyền sở hữu của gia đình Herkimers. Vào những năm 1840, hai người con trai của họ trở thành những doanh nhân thành đạt. George sống tại Kingston và James tại Toronto. Hai anh em họ sở hữu nhiều nhà nghỉ và xe ngựa, và trúng thầu hợp đồng từ chính phủ để đưa thư giữa hai thành phố.


Cảm ơn các bạn đã đi dạo cùng chúng tôi để tưởng nhớ các tổ tiên. Đây là một câu chuyện của quá khứ nhưng nó cũng là một câu chuyện của tương lai.

Sự tự do rất là quí giá và luôn cần được bảo vệ.

Chúng ta nợ những đấu tranh của quá khứ sự tự do của chúng ta.

Khi chúng ta bước trên những bước chân của những người đã đi trước.

Chúng ta hãy nâng chén cho những ai đến từ BlackGrange, những ai đã bước sang bên kia thế giới.

** Người tham gia có thể rót rượu, và nói lớn “ashe”**

Ký ức về BlackGrange sẽ sống mãi. Mong những ký ức này sẽ ở mãi bên bạn,

** Người tham gia có thể cắn một miếng nhỏ trái cây mà bạn đã mang theo**